Το κάπνισμα τσιγάρων αποτελεί την κύρια αιτία πολλών πνευμονικών παθήσεων. Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει περισσότερες από 4.000 χημικές ουσίες, πολλές από τις οποίες είναι τοξικές και δύναται να προκαλέσουν καρκίνο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ορίζει το κάπνισμα ως διαταραχή ή πάθηση. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι μπορούν να αποκτήσουν σωματική εξάρτηση από τη νικοτίνη που υπάρχει στα τσιγάρα, πέραν των συμπεριφορικών, ψυχολογικών και κοινωνικών πτυχών του καπνίσματος.
Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διενεργήθηκε το 2012, το 24% των γυναικών και το 32% των ανδρών κάπνιζαν, με ποσοστά που κυμαίνονται σημαντικά με την ηλικία. Ωστόσο, η χρήση καπνού δεν είναι υψηλή παντού – στην Ισλανδία, είναι 14% και στα δύο φύλα.
Το κάπνισμα είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις και καρκίνους διαφόρων οργάνων.
Η νικοτίνη που υπάρχει μέσα σε τσιγάρα είναι εξαιρετικά εθιστική. Οι υποδοχείς νικοτίνης έχουν εντοπιστεί στον εγκέφαλο. Οι υποδοχείς αυτοί ενεργοποιούνται όταν ένα άτομο εισπνέει νικοτίνη και απελευθερώνεται ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη αποτελεί ορμόνη ανταμοιβής, η οποία προσφέρει μία ωραία αίσθηση και μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εθισμού.
ΚΑΡΚIΝΟΣ
Περίπου ένα τρίτο όλων των καρκίνων προκαλούνται από τη χρήση καπνού και μεταξύ 80 και 90% όλων των κρουσμάτων καρκίνου του πνεύμονα οφείλονται στον καπνό. Ο καρκίνος του πνεύμονα σκοτώνει επίσης περισσότερα άτομα στην ΕΕ από οποιονδήποτε άλλο καρκίνο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 20% όλων των θανάτων από καρκίνο. Το κάπνισμα μπορεί επίσης να προκαλέσει καρκίνους σε στόμα, λάρυγγα, φάρυγγα, μύτη και ιγμόρεια, οισοφάγο, στομάχι, ήπαρ, πάγκρεας, νεφρά, ουροδόχο κύστη, τράχηλο και έντερο, καθώς επίσης έναν τύπο καρκίνου των ωοθηκών και ορισμένους τύπους λευχαιμίας.
ΧΑΠ
Το κάπνισμα αποτελεί την κύρια αιτία ΧΑΠ, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Εάν ένα άτομο καπνίζει κατά την παιδική ηλικία ή την πρώιμη ενήλικη ζωή, το κάπνισμα μπορεί να μειώσει την ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται η πνευμονική λειτουργία. Στη μετέπειτα ζωή, το κάπνισμα μπορεί να επιταχύνει τη μείωση της πνευμονικής λειτουργίας σε μεγάλη ηλικία.
AΣΘΜΑ
Το κάπνισμα αποτελεί αιτία παιδικού άσθματος και παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση άσθματος ενηλίκων. Σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο κρίσεων άσθματος και δυσκολία στον έλεγχο του άσθματος.
ΦΥΜΑΤIΩΣΗ
Το κάπνισμα είναι γνωστό ότι κάνει τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις και άτομα με φυματίωση που καπνίζουν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου.
ΑΣΘEΝΕΙΕΣ AΛΛΩΝ ΟΡΓAΝΩΝ
Ο καπνός του τσιγάρου αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για αρκετές άλλες ασθένειες εκτός του αναπνευστικού συστήματος. Αυτές περιλαμβάνουν καρδιακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της στεφανιαίας νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου, οστεοπόρωση, διαταραχές αναπαραγωγής, αντίξοα μετεγχειρητικά γεγονότα και καθυστερημένη επούλωση τραυμάτων, δωδεκαδάκτυλο και γαστρικό έλκος, περιοδοντική νόσο και διαβήτη.