Ξαφνικό συνάχι, ξερός βήχας, φτάρνισμα, κόκκινα μάτια, είναι μερικές από τις ενδείξεις που ειδικά αυτήν την εποχή του χρόνου θα πρέπει να σας βάλλουν σε υποψίες. Δυστυχώς η Άνοιξη δεν είναι η πιο όμορφη και ανέμελη εποχή για όλους. Και αυτό γιατί κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά, ταλαιπωρούνται εξαιτίας κάποιας αλλεργίας.
Ποιες είναι όμως οι πιο συχνές αλλεργίες;
- Αλλεργική ρινίτιδα
Η συχνότητα της αλλεργικής ρινίτιδας αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια και ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό (έως και 80%) αυτών που πάσχουν από άσθμα παρουσιάζουν επίσης κάποιο ρινικό αλλεργικό πρόβλημα. Εμφανίζεται συχνά σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό σχετικών αλλεργιών. Η μύτη είναι η περιοχή που υποφέρει περισσότερο, αφού έρχεται σε επαφή με πολλές ουσίες οι οποίες υπάρχουν γύρω μας. Τα μάτια, επίσης, κοκκινίζουν και δακρύζουν. Τα παιδιά που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα ταλαιπωρούνται από μόνιμο «μπούκωμα» και φαγούρα στη μύτη, φταρνίζονται συχνά και έντονα, ενώ δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η απώλεια της οσμής και της γεύσης.. Αν αυτή η αλλεργική ρινίτιδα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, το παιδί μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα άσθματος (βάρος στο στήθος, βήχας, σφύριγμα στην αναπνοή ή ακόμα και δύσπνοια). Η ρινίτιδα μπορεί να εμφανίζεται και να ταλαιπωρεί το παιδί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και οφείλεται κυρίως στα ακάρεα της οικιακής σκόνης ή στο αγαπημένο του κατοικίδιο, αλλά επιδεινώνεται με τον καπνό του τσιγάρου και το μολυσμένο περιβάλλον.
Θεραπεία: Για την αντιμετώπισή της συνιστάται κυρίως η τοπική χρήση σπρέι (χρωμόνες, κορτικοστεροειδή), που ανακουφίζει δραστικά από τα συμπτώματα και είναι συνήθως ακίνδυνο –αρκεί να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες του γιατρού–, αντιισταμινικά από το στόμα, καθώς και αντιλευκοτρινικά. Αν είναι αδύνατον να αποφευχθεί η επαφή του ασθενούς με τους παράγοντες που προκαλούν την αλλεργία, και τα συμπτώματα δεν μπορούν να ελεγχθούν με τη συνήθη αγωγή, τότε προτείνεται η ανοσοθεραπεία, που είναι ένα είδος εμβολίου που γίνεται μετά την ηλικία των πέντε-έξι ετών και μπορεί να έχει θεαματικά αποτελέσματα. Γίνεται προεποχιακά ή όλο το χρόνο και η θεραπεία διαρκεί 3-5 χρόνια.
- Αλλεργικό Βρογχικό Άσθμα
Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος με κύρια χαρακτηριστικά τη δύσπνοια, το βάρος στο στήθος, το βήχα και το συριγμό. Η δύσπνοια οφείλεται σε παροδική στένωση των αγωγών μέσω των οποίων γίνεται η είσοδος και η έξοδος του αέρος στα πνευμόνια και μπορεί να εμφανίζεται όταν ο ασθενής κουράζεται (στην ήπια μορφή της νόσου) ή και σε κατάσταση ηρεμίας (στη βαρύτερη μορφή της). Το άσθμα μπορεί να είναι εξωγενές ή αλλεργικό και ενδογενές ή μη αλλεργικό.. Τα συμπτώματα τόσο του αλλεργικού όσο και του μη αλλεργικού άσθματος είναι τα ίδια: Ο ασθενής παραπονιέται για βάρος στο στήθος, σαν να πιέζεται ο θώρακάς του, κάτι που του προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή. Επιπλέον, έχει ξηρό βήχα, ο οποίος μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της ημέρας ή μόνο τη νύχτα ή μετά την άσκηση, δύσπνοια και «σφύριγμα» στο στήθος.
Θεραπεία: Το αλλεργικό άσθμα αντιμετωπίζεται ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Τα εισπνεόμενα φάρμακα, βρογχοδιασταλτικά και κορικοστεροειδή, καθώς και ο συνδυασμός τους, τα αντιλευκοτριενικά, αλλά και σε βαρύτερες περιπτώσεις τα αντιIgE μονοκλωνικά αντισώματα, καθώς και κάποια άλλα φάρμακα, έχουν επιτύχει στις μέρες μας τον απόλυτο έλεγχο της νόσου. Κακή πρόγνωση και πτωχό έλεγχο της πάθησης έχουν μόνο όσοι δεν ακολουθούν τις οδηγίες των γιατρών καθώς και οι καπνιστές.
- Επιπεφυκίτιδα
Πρόκειται για μια φλεγμονή του επιπεφυκότα του οφθαλμού. Οφείλεται σε βακτήρια, ιούς ή άλλους ερεθιστικούς παράγοντες, όπως χημικές ουσίες, καθώς και σε αλλεργική αντίδραση του ματιού σε γύρη που κυκλοφορεί στον αέρα. Συνήθως συνυπάρχει με τη ρινίτιδα προκαλώντας προβλήματα στα μάτια (φαγούρα, κοκκίνισμα, φωτοφοβία, πρήξιμο στα βλέφαρα, δάκρυα που δεν σταματούν και κατά συνέπεια τσίμπλες).
Θεραπεία: Ο οφθαλμίατρος θα συστήσει θεραπεία ανάλογα με την περίπτωση. Αν πρόκειται για επιπεφυκίτιδα που έχει προκληθεί από μικροβιακή αιτία –χαρακτηριστικό της, οι τσίμπλες– ο καθαρισμός με κρύο χαμομήλι θα ανακουφίσει. Αν όμως η επιπεφυκίτιδα είναι αλλεργικής αιτιολογίας τότε χρησιμοποιούνται αντιισταμινικά.
- Δερματικές αλλεργίες
Η «απάντηση» του οργανισμού που έχει δεχτεί επίθεση από κάποια ουσία την οποία βλέπει σαν εχθρό δεν έρχεται πάντα από το αναπνευστικό σύστημα, αλλά και από το δέρμα. Οι δερματικές αλλεργίες κάνουν την εμφάνισή τους με φαγούρα, πρήξιμο, κοκκινίλες ή απολέπιση του δέρματος. Το ατοπικό έκζεμα εκδηλώνεται με κοκκίνισμα του δέρματος, ξεφλούδισμα, τοπική φαγούρα ή σε ολόκληρο το σώμα ή ακόμα και στο πρόσωπο. Μπορεί να οφείλεται σε γύρη, σε τροφές ή σε άλλα αίτια και προσβάλλει συνήθως άτομα με γενετική προδιάθεση. Η κνίδωση, από την άλλη, είναι μια αλλεργία που κάνει θραύση την άνοιξη, αφού προκαλείται από το χνούδι τσουκνίδας, από το τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας, από αλλεργιογόνα φαρμάκων, ακόμα και τροφών καθώς, και από τριχίδια της κάμπιας. Τα συμπτώματα (άσπρες πετάλες και κόκκινες πλάκες πάνω στο δέρμα) σε συνδυασμό με έντονη φαγούρα μπορεί να εκδηλωθούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και να υποχωρήσουν μετά από μερικές ώρες.
Θεραπεία: Τα αντιισταμινικά από το στόμα είναι συνήθως αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της κνίδωσης και στην ατοπική δερματίτιδα.
Υπάρχει αντιμετώπιση της εποχιακής-ανοιξιάτικης αλλεργίας;
Οι ασθενείς που έχουν αλλεργικό πρόβλημα είναι απαραίτητο να παίρνουν ειδική φαρμακευτική αγωγή που θα τους έχει συστήσει ο ειδικός γιατρός ( Πνευμονολόγος, ΩΡΛ, Αλλεργιολόγος) ανάλογα με τη βαρύτητα και την εντόπιση της νόσου. Η αγωγή είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί επιδείνωση των συμπτωμάτων και πιθανών επιπλοκών. Πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή, υπάρχουν κάποιοι απλοί τρόποι που ίσως μπορούν να βοηθήσουν να προφυλαχτούμε τα από τα αλλεργιογόνα μειώνοντας την επαφή.
Για παράδειγμα, σε αλλεργία στη γύρη:
– Αποφεύγουμε τις βόλτες στην εξοχή νωρίς το πρωί (7 έως 10) και νωρίς το απόγευμα (3 έως 5), μιας και εκείνες τις ώρες παρατηρείται η μεγαλύτερη παραγωγή γύρης.
– Αποφεύγουμε να περπατάμε ξυπόλυτοι στην εξοχή.
– Χρησιμοποιούμε κλιματιστικά στο σπίτι και στο αυτοκίνητο με φίλτρα υψηλής απόδοσης.
– Δεν αερίζουμε έξω τα κλινοσκεπάσματα και δεν στεγνώνουμε τα ρούχα σε εξωτερικό χώρο κατά την εποχή της γυρεοφορίας.
Σε αλλεργία σε μύκητες ή ακάρεα:
– Αερίζουμε το σπίτι και τα κλινοσκεπάσματα καθημερινά.
– Δεν έχουμε στο εσωτερικό του σπιτιού γλάστρες με χώμα.
– Μειώνουμε την υγρασία στο σπίτι, γιατί ευνοεί τους μύκητες που προκαλούν με τη σειρά τους αλλεργίες.
– Προσοχή σε κουρτίνες, χαλιά και μοκέτες, γιατί κατακρατούν μεγάλες ποσότητες σκόνης.
– Τα σεντόνια θα πρέπει να πλένονται κάθε εβδομάδα σε θερμοκρασίες πάνω από 60°C, ώστε να απολυμαίνονται από τα ακάρεα της οικιακής σκόνης. Οι κουβέρτες και το μαξιλάρι πρέπει, επίσης, να πλένονται στην ίδια θερμοκρασία.
– Σε παιδιά με προδιάθεση στις αλλεργίες δεν δίνουμε λούτρινα παιχνίδια και αποφεύγουμε να έχουμε στο σπίτι κατοικίδια ζώα.
– Καθαρίζουμε τα δωμάτια με ηλεκτρική σκούπα ακόμα και κάθε δεύτερη μέρα.
– Απαγορεύουμε το κάπνισμα σε οποιονδήποτε χώρο του σπιτιού.